موضوع اختراع نخستین سایبانها به زمانها و قرنهای بسیار پیشین باز میگردد اما اولین سایهبانهایی که ایدهی لازم برای طراحی محصول موجود را فراهم کردند، به قرن هفدهم میلادی ارجاع پیدا میکند.
به طور کلی از ابتدا تا کنون سایبان وسیلهای برای حفاظت انسان و دیگر لوازم در برابر نور خورشید، گرد و خاک و بارشهای برف و باران و ایجاد سایهای ایمن در مقابل این امور است. در واقع سایهبانها سقفهای ثابت یا جمع شوندهای و متحرکی هستند که به دیوارهای بیرونی و قسمتهای خارجی یک مکان متصل میشوند. سایبانها در گذشته با ساختاری ساده و ابتدایی و در حال حاضر دارای شکل مدرن و پیشرفتهای با انواع کاربرد هستند.
همچنین این محصولات قابلیت نصب و استفاده در فضاها و مکانهای مختلف را دارند. علاوه بر این امروزه طراحی سایهبان به نوعی طراحی هنرمندانه و ترکیب هنر و معماری جهت ایجاد زیبایی مکان مورد استفاده تبدیل شده است. اگرچه سایبان در گذشته عموما برای ایجاد حفاظی در برابر آفتاب استفاده میشد اما امروز کاربری این وسیله وسیعتر شده و حتی به منظور ایجاد تفرج گاهی سایه دار برای گذران اوقات فراغت در فصول متفاوت سال طراحی میشود.
با توجه به گسترده شدن کاربری و استفاده از سایبان، امروزه انواع مختلفی از این وسیله طراحی و تولید میشود. سایهبانها عمدتا بر اساس نوع جابهجایی به دو نوع ثابت و متحرک و بر اساس نوع کارایی به دو بخش دستی و برقی تقسیم میشوند.
ثابت گونهای است که بر روی قابی از جنس چوبی، فلزی و غیره نصب میشود و به صورت ساکن در این مکان قرار میگیرد و امکان باز و بسته شدن یا جابه جایی آن وجود ندارد. و متحرک به نوعی گفته میشود که امکان تغییر زاویه و انتقال سایبان به محلی دیگر یا جابه جایی و قابلیت باز و بسته شدن را داشته باشد که این مدل به دو صورت تمام اتومات و نیمه اتومات وجود دارد.
سایبان دستی یا بازویی که نام دیگر آن فولکاست میباشد، نوع دیگری از این وسیله است که تغییرات آن با استفاده از اهرم و بازوی مخصوصی که در آن تعبیه شده و دخالت مستقیم فرد اعمال میشود.
این مدل بسیار شیک و مدرن و قابلیت گسترش مساحت زیادی را دارد. در مقابل سایبان برقی بر اساس موتور به کار رفته در آن و سازهها و پوشش تحرکی اتومات قابلیت عمل پیدا میکند و موتور الکتریکی موجود در آن تغییرات را کنترل میکند.
سایهبانها در یک تقسیم بندی موضوعی به انواع حصیری، چتری، باکسی، پارچهای، شیشهای، چوبی، فلزی، اتومات و نیمه اتومات و دستی دسته بندی میشوند که انواع دستی در برابر تابش نور مرئی خورشید قابلیت محافظتی بهتری دارند.